Nieuwsberichten

Instagram censureert rechts

  • An Jacobs
  • 29/11/2024

Het probleem met censuur is dat ze niet zo blind is als het geacht wordt te zijn. Zoals we hebben gezien, heeft Meta de gewoonte om publicaties te censureren die hoegenaamd niet gewelddadig of crimineel zijn. Meta valt vaak publicaties aan die niet voldoen aan de heersende ideologie. Zo voerde het bedrijf in Frankrijk tegen het eind van de zomer van 2024 een censuuractie uit die verschillende invloedrijke rechtse websites trof.

Een censuuroffensief dat des te verbazingwekkender was omdat het eind augustus plaatsvond, toen de influencers en andere slachtoffers op vakantie waren en geen of weinig berichten meer plaatsten. Het is alsof deze accounts al een tijdje een doelwit waren, maar dat men nog geen legitieme gelegenheid had gevonden om ze te verbannen. Een goede gelegenheid is bijvoorbeeld het moment waarop weinig mensen achter hun scherm zitten. Gelukkig veroorzaakte de affaire, ondanks de timing, genoeg opschudding en werden sommige websites snel hersteld. Anderen zijn echter nog steeds geschorst, wat niet alleen een impact heeft op hun zichtbaarheid en impact, maar ook op de informatie die beschikbaar is voor hun abonnees.
 
Willekeurige censuur
 
In plaats van zich te concentreren op accounts waarvan de publicaties zogenaamd haatdragend of crimineel zijn, valt Meta ogenschijnlijk accounts aan die voldoen aan zijn gebruiksvoorwaarden, en voor sommigen zelfs aan het gezond verstand. Alice Cordier, voorzitster van het Collectif Némésis, dat daders van seksueel geweld aan de kaak stelt wanneer ze een migrantenachtergrond hebben, verloor haar hoofdaccount dat door 50.000 mensen wordt gevolgd.

Op het eerste gezicht zou je kunnen zeggen dat dit account racistische ideeën overbrengt, hoewel het in dit geval gewoon een situatie laat zien die, hoewel ze links niet bevalt, daarom niet minder reëel is. Alice Cordier is echter ook haar secundaire account kwijtgeraakt, waarop ze alleen berichten plaatste ter ondersteuning van Oekraïense vrouwen. Het is moeilijk te zeggen hoe dit soort publicatie in strijd is met de voorwaarden van Meta, dat zijn gebruikers ook toestaat om gewelddadig te zijn tegen Rusland als vijand van Oekraïne.

Ook de webstek van vakbond Cocarde Etudiante werd getroffen, en niet alleen de site van haar afdeling in Lyon, maar ook die van haar afdeling aan de Sorbonne. Preventief, waarschijnlijk, want deze laatste site bevatte géén publicaties en was nog maar net aangemaakt. ASLA, de vereniging ter ondersteuning van klokkenluiders, werd ook geschorst, maar dan - zonder enige verklaring - weer hersteld… Andere getroffenen waren Une Bonne Droite, een parodie-site, Frontières, voorheen Livre Noir, een onderzoeksmediakanaal met 100.000 volgers dat even later weer werd hersteld, en het Institut de Formation Politique (IFP), dat jonge rechtse politici wil opleiden met theoretische en praktische cursussen, onder meer in spreken in het openbaar.

Occidentis, ongewenste informatie op Instagram

Het geval Occidentis is veelzeggend. Dit medium, in 2019 opgericht door David Alaime, werd gevolgd door 160.000 mensen op Instagram. Het kreeg ‘goedkeuring’ van de pers en werd erkend door het Ministerie van Cultuur. Het is dus geen obscure verzameling smerige nieuwsberichten uitgegeven door geobsedeerde skinheads. Dit account is zonder geldige reden of kennisgeving opgeschort en de oprichter kan niet communiceren met Meta en ook geen beroepsprocedure opstarten, ondanks herhaalde pogingen gedurende enkele weken.

Occidentis had al eerder kennisgemaakt met de censuur van Instagram. Verschillende publicaties waren eerder al verwijderd. Willekeurige verwijderingen, want alle beroepsprocedures die door de oprichter waren gestart om deze publicaties terug te halen, waren succesvol. Deze zaak laat duidelijk zien dat Meta zich niet druk maakt over wat we zeggen, maar over wie het zegt. Op Meta is de vrijheid van meningsuiting alleen weggelegd voor linkse, of hooguit apolitieke mensen.

Meta, een wat overhaaste censuur?

Wanneer gebruikers worden geconfronteerd met de verwijdering van hun account, gaan ze in beroep en controleren ze vooral de gebruiksvoorwaarden. Het blijkt echter dat verschillende sites hoegenaamd niet in overtreding waren en daarom helemaal geen schorsing verdienden. In deze gevallen wordt Meta soms gedwongen terug te krabbelen en met een verklaring te komen. Meestal wordt de menselijke fout opgeroepen: ‘oeps’, een iets te snelle klik.

Dit is het excuus dat werd medegedeeld in het geval Frontières, voor het weer in ere werd hersteld. Een verklaring die niemand tevredenstelt, omdat het onmogelijk lijkt dat een dergelijke ernstige censuur-procedure per ongeluk in gang kan worden gezet. Ook ASLA en IFP kregen na beroep hun websites terug. Wie kan zeggen of websites met minder abonnees, die de zaak niet in de mediasfeer hadden kunnen brengen, hun zaak zouden hebben gewonnen?

Een lange geschiedenis van censuur

In augustus 2021, tijdens de presidentiële campagne van 2022, kreeg Eric Zemmour hetzelfde ‘ongelukje’ met zijn Instagram-account, dat werd hersteld na een mediacampagne. Ook hier hadden de Meta-teams een fout gemaakt. Meer recentelijk werden de geschriften van Dora Moutot en Marguerite Stern verwijderd. Deze auteurs van Transmania hadden in hun boek de misstanden van de translobby aan de kaak gesteld. Deze keer had Meta beschuldigingen van transfobie in stelling gebracht.

Deze precedenten laten zien dat het bedrijf al enkele jaren probeert een rechterzijde die de neiging heeft iets meer te groeien dan gewenst, meteen te muilkorven. Meta censureert de ene website na de andere. Soms gaat ze iets te ver, valt de verkeerde persoon aan en moet ze bakzeil halen. In werkelijkheid zijn geen van de sites nog veilige plekken voor vrije meningsuiting.

Naast het verwijderen van websites, de onzichtbaarheid van publicaties

In gewoon Engels noemen we dit shadow-banning. Het in de schaduw stellen, ofte een procedure die het mogelijk maakt dat bepaalde publicaties niet de zichtbaarheid krijgen waarop ze aanspraak kunnen maken. De zichtbaarheid van een publicatie wordt bepaald door de gebruikte woorden, min of meer aanwezig in zoekopdrachten van gebruikers, de aanwezigheid van afbeeldingen, de reacties op de publicatie - een publicatie die breed wordt gewaardeerd, gedeeld, becommentarieerd, komt beter op voorsprong doorheen de overvloed aan sites - en natuurlijk het aantal abonnees op de webstek.

Op Meta veranderen de regels echter: sinds 9 februari wordt ‘politieke inhoud’ niet langer gepromoot op Instagram en Threads. Officieel hebben gebruikers van deze twee platforms gevraagd om er minder van voorgeschoteld te krijgen. Het is mogelijk, net zoals het mogelijk is dat Meta een sluier wil werpen op een realiteit die steeds minder compatibel is met de dominante ideologieën. Want er is geen enkele definitie van die befaamde ’politieke inhoud’. Is getuigenis over agressie politiek te noemen? Dat kan blijkbaar afhangen van de agressor…

Zal men ooit ophouden met rechts te censureren?

Kortom, Meta gedraagt zich met betrekking tot de rechterzijde precies zoals veel andere invloedrijke mediabedrijven. Of het nu gaat om Wikipedia, dat nieuws en mensen vaak presenteert vanuit een vals neutrale en in werkelijkheid linkse invalshoek, banken, die soms de rekeningen van verenigingen afsluiten, zoals gebeurde met het collectief Némesis, of media-instanties die kanalen afwijzen die niet bij hen ‘passen’, zoals ARCOM deed toen het C8 van TNT verwijderde, één ding is zeker: rechts zijn is slecht voor de zaken.

Vandaag de dag zijn er nog maar weinig grote bedrijven die rechtse influencers een veilige haven geven en hun toestaan zich te uiten. Bovendien worden ze zeer negatief bekeken. Kijk maar naar de sancties van de Europese Commissie tegen X van Elon Musk en de arrestatie van Pavel Durov, hoofd van Telegram in Frankrijk, omdat hij weigerde bepaalde inhoud te censureren.

Als we de eigenaars van Meta mogen geloven, zijn deze beslissingen natuurlijk nooit politiek van aard, wat had je gedacht, maar worden ze altijd ingegeven door de wens om haatzaaiende of criminele inhoud het zwijgen op te leggen. De erkende fouten van Meta laten echter zien dat het maar een kleine stap is van een redelijke beslissing naar een willekeurige beslissing. En die stap is al meerdere keren gezet.

Top