Het in 1965 ontstane Knooppunt Delta is geen politieke beweging, maar een denkrichting die school maakt. De nu al jaren durende activiteiten stonden van meet af aan in het teken van metapolitiek.
Metapolitiek is niet een andere manier van politiek bedrijven. Het heeft niets te maken met een "strategie" om een intellectueel overwicht op te leggen en het heeft al helemaal niet de pretentie om andere initiatieven of mogelijke gedragslijnen uit te sluiten. Het gaat louter uit van de vaststelling, dat ideeën een fundamentele rol spelen in het collectief bewustzijn en meer algemeen in de hele menselijke geschiedenis. Herakleitos, Aristoteles, Augustinus, Thomas van Aquino, René Descartes, lmmanuel Kant, Adam Smith of Karl Marx hebben ieder in hun tijd door hun werk revoluties van beslissende betekenis uitgelokt met een complex verloop, maar waarvan de gevolgen zich heden ten dage nog laten gevoelen.
De geschiedenis is weliswaar een resultante van de wil en de daad van de mens, maar in de praktijk laat zijn invloed zich pas gelden binnen het kader van een zeker aantal overtuigingen, geloofsrichtingen en voorstellingen van zaken, waardoor zij zingeving en richting krijgen. Knooppunt Delta heeft de ambitie om aan de hernieuwing van deze sociaalhistorische voorstellingen haar steentje bij te dragen.
Het metapolitiek initiatief voelt zich thans nog versterkt door een achteraf gemaakte beschouwing over het ontstaansproces van de westerse samenlevingen. Men kan inderdaad aan de ene kant de toenemende onmacht van politieke partijen, vakbonden, regeringen en van het geheel van klassieke organen van machtsverovering en -uitoefening vaststellen, terwijl er aan de andere kant alom sprake is van versneld in vergetelheid geraakte breuklijnen die de moderniteit zo hebben gekenschetst, om te beginnen de traditionele breuk tussen links en rechts. Bovendien zijn we getuige van een ongekende uitbarsting van kennis die zich maar blijft vermenigvuldigen zonder dat men er steeds de gevolgen van kan overzien. In een wereld waarin gesloten gezelschappen plaats geruimd hebben voor onderling verbonden netwerken, waarin ijkpunten hoe langer hoe vager worden, moet de metapolitiek proberen weer zin te geven aan het bestaan door nieuwe syntheses aan te dragen buiten het politieke steekspel om. Daarvoor moet ze een manier van denken ontwikkelen die vastberaden dwarsverbanden legt en moet ze door de studie van alle domeinen van wetenschap en kennis uiteindelijk komen tot een voorstel met een samenhangende en evenwichtige kijk op de wereld. Dat is al meer dan dertig jaar lang het doel van Knooppunt Delta.
Het voorliggende manifest is er een uiting van. Het eerste deel ‘Stand van Zaken’ biedt een kritische analyse van ons tijdperk. Het tweede deel ‘Uitgangspunten’ geeft uitdrukking aan de basis van onze kijk op de mens en onze wereldvisie. Beide vinden inspiratie in een multidisciplinaire benadering die zich niet conformeert aan het merendeel van de hedendaagse erkende intellectuele scheidslijnen.
Tribalisme versus mondialisme, jacobijns nationalisme versus internationalisme, liberalisme versus marxisme, individualisme versus collectivisme, progressivisme versus conservatisme staan inderdaad tegenover elkaar in een identieke zelfgenoegzame logica die geen enkele ruimte laat voor een derde optie. Al een eeuw lang gaat achter het masker van deze kunstmatige tegenstellingen het wezenlijke schuil: de omvang van een crisis die schreeuwt om een radicale vernieuwing van onze denkwijze, onze methode van besluitvorming en onze manier van ageren. Men zal dus op de volgende bladzijden tevergeefs zoeken naar een spoor van voorgangers, van wie we dan slechts de erfgenamen zouden zijn. Wij hebben de vruchten geplukt van allerlei - zeer verschillende - theoretische verworvenheden uit het verleden. Bij het uitvoerig verkennen van de geschiedenis hebben we nooit geaarzeld die ideeën over te nemen die ons juist leken te zijn, om het even uit welke denkrichting ze afkomstig waren. Deze benadering via dwarsverbanden wekt overigens geregeld de woede op van de waakhonden van het "correcte" denken. Zij willen de ideologische orthodoxie bevriezen om elke nieuwe synthese, die hun intellectueel comfortabele positie bedreigt, lam te leggen.
Vanaf het begin bracht Knooppunt Delta immers mannen en vrouwen bijeen die in hun stad of dorp waar ze wonen merkbaar aanwezig zijn en op een even concrete als doorleefde manier willen bijdragen aan de ontplooiing ervan. In Vlaanderen, Nederland en andere landen vormen ze een gemeenschap, waarin wordt gewerkt en gedacht niet alleen door intellectuelen, maar door iedereen die op welke grond ook geïnteresseerd is in de gedachtestrijd. Het derde deel van het manifest, Richtingbepalingen, brengt daarom onze stellingname tot uiting t.a.v. de grote debatten over actuele onderwerpen en onze eigen richtingbepaling met betrekking tot de toekomst voor onze volkeren en onze beschaving.